Epopeja to dłuższy utwór epicki, ukazujący losy narodu, w przełomowym jego momencie, ukazany na tle natury, która urasta do rangi osobnego bohatera.
- występuje akcja, narrator,
- dominująca forma podawcza: opowiadanie, dialog, opis
- obecność inwokacji (zwrot do Matki Boskiej, Litwy z prośbą o natchnienie)
- porównanie homeryckie
- opis zajazdu przypomina opis bitwy
- trzy splecione ze sobą wątki:
- polityczne (związane z osobą ks. Robaka)
- osobiste (1. miłosny: Tadeusz, Zosia, Telimena; 2. rodzinny: spór o zamek pomiędzy sędzią a Hrabią)
- poboczne (np. Gerwazego, spór Asesora z Rejentem
- nie wpływają na akcję ale rozbudowywują fabułę)
- trzy rodzaje komizmu:
- postaci (np. Rejent, Tadeusz, Telimena)
- sytuacji (np. kiedy Telimenę napadły mrówki)
- słowny (np. wasal
- wąsal)
- język charakteryzuje prostota, jasność ale i bogactwo słownictwa;
- dużo środków stylistycznych: epitety, onomatopeje
- utwór realistyczny, odtwarza w sposób pełny realia obyczajowe, polityczne
- przedstawia obyczaje szlacheckie, uchwyca procesy zachodzące w społeczeństwie
- ubożenie magnaterii, utrata politycznego znaczenia (np. Hrabia)
- bogacenie się drobnego ziemiaństwa (np. Sędzia)
- ubożenie szlachty zaściankowej (np. Bartek Prusak)
- szerzenie się kosmopolityzmu, wyraźnie odrzucanie tradycji narodowych (np. Hrabia, Telimena)
- napisane wierszem
- splatanie elementów komicznych i patetycznych
|
