Spojrzenie narratora – humorysty przejawia się w elementach komediowych. Komedią jest cały wątek miłosny. Strapień Tadeusza, zakochanego „od pierwszego wejrzenia” w Zosi i zaraz uwikłanego w intrygę polującej na niego Telimeny, nie traktujemy zbyt serio, wiedząc, że młody, dzielny chłopiec jakoś w końcu wybrnie z powikłań i zdobędzie rękę tej, która zabrała mu serce. Nawet punkt kulminacyjny powikłania, gdy Tadeusz jakoby bliski jest samobójstwa, nie budzi w nas przerażenia, bo zbyt wiele żywotności jest w tym młodzieńcu, abyśmy mogli przypuszczać, że wytrwa on w swoim postanowieniu (co prawda w toku wydarzeń uratował go wzięciem do niewoli Hrabia). Działa tu także żartobliwy ton opowiadania: „poszedł utopić się w błocie”. Jak wszystkie komedie, tak i ta kończy się ku zadowoleniu czytelnika rozwiązaniem szczęśliwym dla pary miłosnej. Wątek miłosny „Pana Tadeusza” zbudowany jest według wszelkich zasad dobrze skomponowanej komedii, zawiera też cały szereg scen wybitnie komicznych. Jedna z nich – rozmowa Tadeusza z Telimeną, która nazwała młodego szlachcica „zdrajcą”, „człowiekiem podłym” – może być, dzięki formie bardzo żywego dialogu, z powodzeniem grana na scenie.
Także poza wątkiem miłosnym jest w „Panu Tadeuszu” sporo momentów komicznych, jak na przykład w opowiadaniu Telimeny o losach pieska bonończyka, w epizodzie o Domejce i Dowejce, w sporze myśliwców o Kusego i Sokoła i inne. Często obrazy komiczne niejako uprzytamniają, że nam to wszystko z humorem ktoś opowiada, jak gdyby spoza tekstu wyzierała twarz narratora, jednego z tych, którzy mówiąc tonem poważnym umieją doprowadzić swoich słuchaczy do beztroskiego śmiechu. Tę bardziej subiektywną odmianę komizmu, która charakteryzuję jednocześnie opowiadającego, nazywamy humorem. |
