Skamander - nazwa od mitologicznego źródła Skamander; głosili postulat bezprogramowości - ideał młodości, siły twórczej i przyjaźni miał zastąpić manifesty programowe. Odrzucali patos i wielkie tematy narodowe, mit twórcy - mesjasza i kult talentu.
W poezji dominują tematy "czysto poetyckie": wiosna, miłość, radość życia.
Należeli: Julian Tuwim, Antoni Słonimski, Jan Lechoń, Jarosław Iwaszkiewicz, Kazimierz Wierzyński.
Futuryści - do grupy Futurystów warszawskich należeli: Anatol Stern i Aleksander Wat, natomiast do krakowskich (Klub Futurystów Katarynka): Tytus Czyżewski, Bruno Jasieński, Stanisław Młodożeniec.
Program opierał się na eksperymentach formalnych - równoległym zapisie wersów, odrzuceniu ortogragfii; hasło: "słów na wolności" czyli uwolnionych reguł składni i logiki. Wiara w przyszłość, uwolnienie od przeszłości, mitów narodowych - na wzór futuryzmu włoskiego i radzieckiego.
Awangarda krakowska - skład: Tadeusz Peiper, Julian Przyboś, Jan Brzękowski i Jalu Kurek.
Uważali, że sztukę należy dostosować do cywilizacji, jej wiodącymi tematami powinny być: Miasto, Masa, Maszyna (program "Trzech M"). W kompozycji dążenie do maksymalnej skrótowości i skondensowania znaczeń, hasło: "najmniej słów", metafora nadrzędnym chwytem poetyckim. Według Przybosia - "wiersz ma się składać z samych puent".
Druga awangarda (lubelska, później w Warszawie) - skład: Józef Czechowicz, Zbigniew Bieńkowski, Stanisław Piętak. Przejmują oni od awangardy krakowskiej poetykę skrótu i kondensacji znaczeń, natomiast uznają tematy tradycyjne w poezji: piękno pejzażu, temat wiejski - ukazanie na zasadzie marzeń sennych lub skojarzeń. Krytykują model poetycki Skamandra.
Kwadryga - skupiona wokól pisma o tym samym tytule w Warszawie grupa poetów: Stanisław Dobrowolski, Władysław Sebyła, Lucjan Szenwald, Konstanty Ildefons Gałczyński. Program: wizja sztuki uspołecznionej, której tematem głównym jest krytyka rzeczywistości, niesprawiedliwości społecznej. W poezji głoszą prostotę formalną.
Żagary - od tytułu pisma w Wilnie (nazwa regionalna chrustu na ognisko). Skład: Czesław Miłosz, Teodor Bujnicki, Jerzy Putrament i Jerzy Zagórski. Głoszą oni katastrofizm - w przekonaniu o końcu i kryzysie istniejącego świata i jego ideologii. Wpływa to na symboliczno - wizyjne przedstawianie świata w poezji.
|
