| Lata życia | Imię i nazwisko | Narod. | Charakterystyka |
| 1467 - 1536 | Erazm z Rotterdamu | hol. |
zwalczał zabobony, filozofię scholastyczną, handel relikwiami, nadużycia duchowieństwa. |
| 1530 - 1596 | Bodin Jean | fr. |
głosił potrzebę tolerancji religijnej, własność prywatną uważał za nietykalną. |
| 1533 - 1592 | Montaigne Michel | fr. |
rzecznik autonomii człowieka i swobodnego rozwoju jednostki. |
| 1548 - 1600 | Bruno Giordano | wł. |
przyrodę pojmował jako nieskończoną, dynamiczną całość, uznawał dążenie prawdy za wartość najwyższą, głosił humanistyczny
“ kult człowieczeństwa”. |
| 1561 - 1626 | Bacon Francis | ang. |
pojmował naukę jako siłę wiodącą do postępu społecznego i technicznego. |
| 1564 - 1642 | Galileusz Galileo | wł. |
twórca podstaw eksperymentalno - matematycznych metod badawczych w przyrodzie. Eppur si muove - jednak się
porusza (jego powiedzenie dotyczące Ziemi). |
| 1596 - 1650 | Descartes Rene (Kartezjusz) | fr. |
prekursor nowożytnej kultury umysłowej, powiedział “ myślę więc jestem”. Uznawał pewność własnego myślenia
człowieka za podstawę wiedzy. |
| 1623 - 1662 | Pascal Blaise | fr. |
krytyk moralności jezuickiej. |
| 1637 - 1677 | Spinoza Baruch | hol. |
zwolennik racjonalizmu, zajmował się filozofią przyrody i teorią moralności. |
| 1646 - 1716 | Leibniz Gottfried | niem. |
twórca koncepcji tzw. monadologii, według której rzeczywistość jest zespołem monad. |
| 1685 - 1753 | Berkeley George | ang. |
negował istnienie materii uważając ją za fikcję filozoficzną - “ istnieć to tyle, co być postrzeganym”. |
| 1694 - 1778 | Wolter wł. Marie Arouet | fr. |
deizm łączył z potępieniem i ośmieszaniem instytucji wyznaniowych, obronę praw jednostki z uznaniem hierarchii społecznej. |
